Grupa ds. Koordynacji Nadzoru nad Eurodac
15 czerwca 1990 r. w Dublinie państwa członkowskie zawarły Konwencję wyznaczającą państwo odpowiedzialne za rozpatrywanie wniosków o azyl złożonych w jednym z państw członkowskich Wspólnot Europejskich, zwaną „Konwencją Dublińską”. W celu stosowania Konwencji Dublińskiej niezbędne było umożliwienie każdemu z państw członkowskich sprawdzenia, czy cudzoziemiec przebywający nielegalnie na jego terytorium wystąpił o azyl w innym państwie członkowskim.
W dokładnym ustalaniu tożsamości takich osób ważny element stanowią odciski palców. Konieczne zatem było ustanowienie systemu do porównywania danych daktyloskopijnych. Dlatego też w 2000 r. rozporządzeniem (UE) 2725/2000 ustanowiono system Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania Konwencji Dublińskiej.
Obecną podstawą prawną dla funkcjonowania systemu Eurodac stanowi rozporządzenie (UE) 603/2013. Celem systemu Eurodac jest pomoc w ustalaniu, które państwo członkowskie, zgodnie z rozporządzeniem (UE) 604/2013, odpowiada za rozpatrywanie wniosków o ochronę międzynarodową złożonych w państwie członkowskim przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca.
Skrót „Eurodac” pochodzi od nazwy systemu European Asylum Dactyloscopy, który gromadzi, przetwarza i porównuje odciski palców osób wnioskujących o udzielenie azylu oraz migrantów zatrzymanych na zewnętrznej granicy UE. Eurodac składa się z jednostki centralnej, która obsługuje skomputeryzowaną centralną bazę danych o odciskach palców, a także z elektronicznego sposobu transmisji danych między państwami członkowskimi a centralną bazą danych.
W celu zapewnienia skoordynowanego nadzoru nad systemem Eurodac, zgodnie z art. 32 Rozporządzenia 603/2013 krajowe organy nadzorcze oraz Europejski Inspektor Ochrony Danych, działając w granicach swych kompetencji, aktywnie współpracują oraz spotykają się przynajmniej dwa razy w roku w ramach Grupy ds. Koordynacji Nadzoru nad Systemem Eurodac. W skład Grupy wchodzą organy państw członkowskich UE, a także Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria.
W ramach współpracy i cyklicznych spotkań członkowie grupy:
- wymieniają stosowne informacje;
- pomagają sobie wzajemnie w prowadzeniu kontroli i inspekcji;
- analizują trudności w interpretowaniu lub stosowaniu podstaw prawnych funkcjonowania systemu Eurodac;
- badają problemy związane ze sprawowaniem niezależnego nadzoru lub wykonywaniem praw przysługujących osobom, których dane dotyczą;
- opracowują zharmonizowane propozycje wspólnych rozwiązań wszelkich problemów oraz propagują wiedzę na temat praw związanych z ochroną danych.
Wspólne sprawozdanie z działalności przesyłane jest co dwa lata Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji i Agencji (eu-LISA).
Szczegółowe informacje na temat Grupy ds. Koordynacji Nadzoru nad Systemem Eurodac dostępne są na jej stronie internetowej.
W wyniku prac tej grupy, we współpracy z Agencją Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA), został przygotowany Poradnik dot. Prawa do informacji w systemie Eurodac. Przewodnik, który dostępny jest poniżej w załączeniu, przypomina, że osoby wnioskujące o udzielenie azylu oraz migranci zatrzymani na granicy zewnętrznej mają obowiązek złożyć odciski palców. Osoby, od których pobiera się odciski palców, mają prawo do informacji, kto i dlaczego będzie przetwarzał ich dane. Mają prawo wiedzieć, jakie dane i jak długo będą przechowywane. Powinny ponadto wiedzieć, w jaki sposób można uzyskać dostęp do ich danych, poprawić lub usunąć dane, w przypadku pomyłek oraz z kim powinni kontaktować się w tym celu.